Eğlenceli (yazı yazma) motor becerilerle el yazısını geliştirme
Cocuklar okula başlamadan önce, kendi isimleri, belki de ANNECİĞİM ya da sevilen bir evcil hayvanın ismi gibi ilk sözcüklerini yazmaya başlarlar. Harfler, “çizilir”, yanlış yazılır ve ayrıca tersyüz edilir. Bu aşamada, bu durum kesinlikle normaldir.
Bir çocuğun başarılı bir şekilde harfleri ve sözcükleri, kısa cümleleri ve metinleri en başından yazabilmesi için öncelikle ustalaşmanın gerekli olduğu çok sayıda kaba ve ince motor beceri hareketleri bulunmaktadır. Kendiliğinden gerçekleştirilebilmelerine kadar, gerek basit gerekse daha karmaşık hareket dizilerinin pratik yapılması ve öğrenilmesi gerekmektedir.
El yazısını geliştirme
Çocuklar okula başlamadan önce, kendi isimleri, belki de ANNECİĞİM ya da sevilen bir evcil hayvanın ismi gibi ilk sözcüklerini yazmaya başlarlar. Harfler, “çizilir”, yanlış yazılır ve ayrıca tersyüz edilir. Bu aşamada, bu durum kesinlikle normaldir.
Harekete geçirme
Bir çocuk, daha büyük, daha az hassas hareketlerden (kaba motor beceriler) daha küçük, daha hassas hareketleri (ince motor beceriler) geliştirir. Bunlar teşvik edilmeli, pratik edilmeli ve belirli görevler ve oyun hamuru, oyuncak yapı tuğlaları, lego parçaları, yapbozlar, boncuklar, kurdeleler ve benzeri alıştırmalar gibi doğru malzemelerle otomatikleştirilmelidir. Bu değişik hareket dizilerinin pratik edilmesiyle birlikte, grafomotor ve yazı yazma motor becerileri gelişir. Çocuklar ilk yıllarında çizgiler çizerek, çizim hareketlerini daha da hassaslaştırır ve farklılaştırırlar; bunlar yazı yazmak için önemli bir temeldir. Çocuklar bu aşamada bilerek farklı işaretleri pratik ederler; şekillerin farkına varırlar ve şekiller üzerindeki kontrollerini arttırırlar .
Başarılı bir şekilde yazı yazmak için gerekli bağlantıları öğrenmek zorundadırlar: bir yazı yazma aracının itilip çekilmesinde yer alan farklı hareketler, düz ve eğik çizgiler, yaylar, çizgiler ve noktalar, komple yukarı ve aşağı yönde çizgiler, eğim değişiklikleri, yön değişiklikleri ve farklı başlangıç noktaları bu aşamada pratik edilir ancak harf şekilleri daha az hassastır. Bu bağlama hareketleriyle, bilhassa bitişik el yazısı olmak üzere, yazı yazma motor becerileri öğrenilir. Doğru grafomotor becerilerin hassas yazı yazma motor becerileri ile birleştirilmesiyle, çocuklar yazımsal olarak doğru, akıcı bir yazma becerisi kazanırlar.
Bilhassa yazı yazma motor becerileri yeterli seviyede pratik edilmeli ve desteklenmelidir. Akıcı yazı yazma becerisi tesadüfen kazanılmaz; pratik edilmeli ve yönlendirilmelidir! Burada, temel hareketler ve motor beceriler temel öneme sahiptir: hedeflenen hareket kontrolü, alan-konum koordinasyonu, göz-el koordinasyonu kapasiteleri.
Yazı yazma motor becerileri nasıl teşvik edilir?
Çocuklar, yazı yazma motor becerilerinin yeterince gelişmemesi durumunda, hareketleri daha hızlı bir şekilde gerçekleştirmek zorunda kaldıklarında, şekiller üzerinde kontrolü kaybederler (grafomotor beceriler). Bu da hızlı yazı yazmalarının gerekmesi durumunda yazılarının önemli ölçüde bozulacağı anlamına gelmektedir: yazıları okunaksız hale gelir ve artan sayıda hatalar yapmaya başlarlar.
Harf ve sözcüklerin daha yoğun bir şekilde pratik edilmesi, çocukların teşvik edilmesinin bir yolu değildir; bu durumda çocuklar yazı yazdıklarında daha da gerilebilirler ve daha fazla öğrenme ve konsantrasyon zorlukları yaşayabilirler.
Elleriyle havada yön değişiklikleri veya kağıt ya da kum üzerinde büyük şekillerin çizilmesi gibi önemli hareket dizilerinin pratik edilmesi bu çocuklar için çok daha verimli olacaktır.
Çocuklara temel seviyede çizme ile yazı yazma arasındaki bağlantı ne kadar fazla gösterilirse, yazı yazmayı öğrenme sürecinde o kadar kolay bir şekilde başarılı olurlar. Yazı yazma sürecine ilişkin motor becerilerde sorunlar yaşayan çocuklara, bundan dolayı kaba ve ince motor becerilere ilişkin hareketlerle yardım edilmelidir. Her türlü süpürme hareketleri, çocuklar için okul öncesi ve birinci sınıflarda mükemmel bir hazırlıktır.
Harflerin şekillerine ve imlaya çok fazla dikkat edilmesi, çocuklar için bir yardım değil, tam tersine bir engeldir. Çocuklar için ideal pratikler, gözleri açık ve kapalı durumdayken, havada, başka bir çocuğun sırtında, bir masada ellerini kullanarak, yerde ayaklarını kullanarak yapılan hareketlerdir. Hareket etmek eğlencelidir, gerilimden kurtulmayı sağlar ve çocuklara hareket örüntülerini pratik etmeleri için olanak tanır.
Boncuklarla alıştırma
Bir yazı yazma aracının rahat, doğru bir şekilde tutulması için de
Akılda tutulması gereken bazı ilave hususlar
Uygun kalemlerin yanı sıra aşağıda gösterilen kriterler de çocukla
Sol El mi Yoksa Sağ El Mi?
Çocukların sol ellerini ya da sağ ellerini kullanmalarının, öğrenm
Doğru tutuşla, yazı yazmayı öğrenme
Kavrama ve tutma, bütün gelişimleri boyunca insanlar için büyük ön
